Η ατομική βόμβα που μετέφερε και έριξε το βομβαρδιστικό
αεροσκάφος Enola Gay υπολογίζεται πως προκάλεσε το θάνατο περίπου 140.000
ανθρώπων. Κι όμως, ο Θίοντορ Φαν Κερκ, ο «Ολλανδός», όπως αποκαλούνταν, πιλότος
του που άφησε σήμερα την τελευταία του πνοή, «έφυγε» χωρίς να μετανιώσει λεπτό
για την πράξη του. Ήταν 93 ετών.
Σαράντα τρία δευτερόλεπτα. Τόσο χρειάστηκε να πυροδοτηθεί η
βόμβα που το πρωί της 6ης Αυγούστου 1945 αφάνισε την ιαπωνική πόλη των 300.000
ανθρώπων που κάποτε λεγόταν Χιροσίμα. Το πυρηνικό «μανιτάρι» που προκάλεσε το
«Little Boy», όπως είχε ονομαστεί η βόμβα στο κέντρο συναρμολόγησης και δοκιμών
του Αλαμογκόρντο των ΗΠΑ έμελλε να αναφέρεται στο εξής ως η πρώτη πολεμική
πυρηνική επίθεση της ιστορίας.
Υπολογίζεται ότι επιτόπου φονεύθηκαν περίπου 70.000 άτομα,
οι περισσότεροι άμαχοι, ενώ άλλοι τόσοι πέθαναν αργότερα ή έπαθαν σημαντικές
βλάβες στην υγεία τους λόγω της ραδιενέργειας. Όπως εξομολογούνταν αργότερα
στις συνεντεύξεις του, ο πιλότος του Enola Gay, του αεροσκάφους Β29 της
αμερικανικής Αεροπορίας Στρατού, Θίοντορ Φαν Κερκ, το μόνο που σκεφτόταν όταν
κοίταξε -για μια και μόνο στιγμή- από το παράθυρο τον όλεθρο που προκάλεσε το
«Αγοράκι», το οποίο επί 1.700 μίλια μετέφερε με το αεροσκάφος του από τις ΗΠΑ
στην Ιαπωνία, ήταν ότι «ο πόλεμος τελείωσε».
Δεν είχε τελειώσει ακόμη. Τρεις ημέρες αργότερα μια άλλη
βόμβα, αυτή τη φορά με το κωδικό όνομα «Fat Man» θα στρεφόταν αυτή τη φορά στο
Ναγκασάκι σκοτώνοντας άλλους 80.000 ανθρώπους. «Αν έχω μετανιώσει γι' αυτό που
κάναμε εκείνη την ημέρα; Όχι κύριε, δεν έχω», δήλωνε ο Φαν Κερκ το 2010 στη
βρετανική εφημερίδα Sunday Mirror. «Ποτέ δεν ζήτησα συγγνώμη γι' αυτό που
κάναμε στη Χιροσίμα και ποτέ δεν θα ζητήσω».
Ο Φαν Κερκ ερωτούνταν τακτικά για το αν ο ίδιος ή τα
υπόλοιπα μέλη του πληρώματος του Enola Gay αντιμετώπισαν κάποια σωματική ή
ψυχική συνέπεια μετά τη ρίψη της βόμβας. «Δεν βιώσαμε καμία συνέπεια από την
ραδιενέργεια και θα προσέθετα πως κανείς από εμάς δεν βίωσε ψυχολογικά
τραύματα», είχε δηλώσει κατηγορηματικά στο NPR ανήμερα της 60ής επετείου του
βομβαρδισμού, το 2005. «Κανείς μας δεν τρελάθηκε. Κανείς από εμάς δεν
κατέληξε στο μοναστήρι ή οπουδήποτε αλλού λέγεται από πολύ κόσμο», δήλωνε μέχρι
τελευταία στιγμή.
Ο Φαν Κερκ γεννήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1921 στο
Northumberland της Πενσιλβάνια. Μεγάλωσε σε μια φάρμα και τον Οκτώβριο του 1941
κατετάγη στην Αεροπορία. Ενώ εργαζόταν ως εκπαιδευτής πλοήγησης στη Νέα
Ορλεάνη, ένας παλιός του φίλος, ο Πολ Τίμπετς, αντισυνταγματάρχης τότε του
αμερικανικού στρατού του τηλεφώνησε και του μίλησε για μια μυστική αποστολή,
ρωτώντας τον αν θα τον ενδιέφερε να πάρει μέρος. Ο Τίμπετς επρόκειτο να γίνει ο
διοικητής του Enola Gay.
Μετά από εκπαίδευση αρκετών μηνών προκειμένου να μάθουν πώς
θα αποφύγουν τα οστικά κύματα που θα ακολουθούσαν της έκρηξης, ήρθε η στιγμή
γι' αυτό που ο Φαν Κερκ θα περιέγραφε αργότερα ως «κολασμένο
τράνταγμα». Το βράδυ πριν την πυρηνική επίθεση ο Φαν Κερκ, ο Τίμπετς και ο
Τόμας Φέρεμπι, ο άνθρωπος που έλυσε τις ασφάλειες και ελευθέρωσε την ατομική
βόμβα έπαιζαν πόκερ. «Πώς αλλιώς να περάσει η ώρα... όταν σου έχουν πει ότι
πρόκειται να ρίξεις την πρώτη ατομική βόμβα», αναρωτήθηκε κάποια στιγμή ο Φαν
Κερκ μιλώντας σε έναν δημοσιογράφο.
Μετά το «επιτυχές» πέρας της αποστολής, τα μέλη του
πληρώματος έλαβαν σειρά επαίνων και μεταλλίων. Μετά το τέλος του πολέμου ο
Φαν Κερκ πήρε πτυχίο χημικού μηχανικού και άλλαξε αρκετές δουλειές και πόλεις
διαμονής για να καταλήξει στο Νοβάτο της Καλιφόρνια. Απέφευγε να μιλάει για τη
Χιροσίμα. Το έκανε αναγκαστικά όταν οι επέτειοι της ρίψης άρχισαν να γίνονται
μεγάλο γεγονός, αναφέρει ο γιος του. «Θεωρούσε ότι έκανε το καθήκον του»,
προσθέτει ο γιος του. «Δεδομένων των καταστάσεων τότε, ένιωθε ότι έκανε ακριβώς
αυτό που έπρεπε να κάνει».
Είχε παντρευτεί και χηρέψει δύο φορές, είχε τέσσερα παιδιά,
επτά εγγόνια και δύο δισέγγονα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του επισκεπτόταν
συχνά σχολεία δίνοντας διαλέξεις για τον πόλεμο.
Πηγή: ethnos.gr
